Ön Çapraz Bağ Fizik Tedavi
Uyluk kemiğinden kaval kemiğine, önden arkaya, dıştan içe doğru diz eklemini çaprazlayarak uzanan bağdır. Dizin 30- 90 derece bükülme aralığında kaval kemiğinin uyluk kemiğinden ayrılıp öne kaymasını önleyen kuvvetin %85’ini sağlar. Diz çevresindeki bağlardan en az elastikiyete sahip olması nedeniyle dizdeki en sık yaralanan(yırtılan) bağ dokudur. Ön çapraz bağ yaralanması ile birlikte menisküs yaralanmaları görülebilir.
Ön Çapraz Bağ Yırtılması
Ayak sabitken, dizin dışarı doğru dönmesine sebep olan zorlayıcı temas en sık görülen yaralanma mekanizmasıdır.
Spor aktivitelerinde ani durma, hızlı koşma ve yön değiştirme sırasında ön çapraz bağ yırtılmalarıyla sıklıkla karşılaşılır.
Ön Çapraz Bağ Yırtığı Belirtileri
Ağrı
Şişlik
Hareket kısıtlılığı
Yürüme güçlüğü
Yırtılma ve boşalma hissi
Kopma anında ses
Hassasiyet
Ön Çapraz Bağ Yırtığı Tanısı
Klinikte yapılan özel testler ile tanı konur. Ayırıcı tanı için MRG istenebilir.
Ön Çapraz Bağ Fizik Tedavi
Ön Çapraz Bağ Ameliyatı
Genellikle işi içerisinde atlama, pivotlama gibi diz kullanımı gerektirecek kişilerde ameliyat tercih edilirken günlük yaşamda bu fonksiyonların çokça kullanılmadığı durumlarda ameliyatsız tedavi tercih edilir.
Ön çapraz bağ ameliyatında yırtılmış olan bağ çıkarılır ve dizin başka bir kısmından veya kadavradan alınan bir parça tendon ile değiştirilir.
Ön Çapraz Bağ Ameliyatı Sonrası Tedavi
Ameliyat sonrasında hastanede kalış süresi 1-3 gün arası değişebilir. Kas kontrolleri sağlanana kadar dizlik kullanılır. Aynı zamanda dizin durumuna uygun rehabilitasyon programına başlanır.
Ön Çapraz Bağ Tedavisi
Ön çapraz bağ yırtığı tedavisi; yırtılmanın nasıl ve ne zaman gerçekleştiği, yırtığın derecesi, dizde ameliyat geçirilip geçirilmemesi, dizin mobilite ve stabilitesi gibi durumlar değerlendirildikten sonra kişiye özgü şekilde planlanır.
Ağrıyı ve şişliği azaltmak, normal eklem hareket açıklığı kazanmak, kas kontrolü sağlamak, kas zayıflıklarını önlemek, dizin mobilizasyonu, stabilizasyonunu ve doğru biyomekanik açıda fonksiyonelliğini sağlamak amacıyla sıcak/soğuk uygulamalar, kompresyon cihazları, çeşitli elektroterapi ajanları, mobilizasyon teknikleri uygulanır, bacağa yüklenecek ağırlıkların kontrolleri sağlanır ve kişiye özgü egzersiz programları belirlenir.